Dna moczanowa

Dna moczanowa, znana również jako artretyzm lub podagra, jest formą zapalenia stawów spowodowaną odkładaniem się kryształów moczanu sodu w stawach i tkankach miękkich. Choroba charakteryzuje się nawracającymi atakami ostrego, bardzo bolesnego zapalenia stawów, najczęściej dotykającego podstawę dużego palca stopy.

Dna moczanowa jest wynikiem podwyższonego poziomu kwasu moczowego we krwi (hiperurykemia). Kwas moczowy jest produktem końcowym metabolizmu puryn. Gdy jego stężenie w organizmie jest zbyt wysokie, tworzy kryształy, które odkładają się w stawach, powodując stan zapalny i ból.

Typowy atak dny rozpoczyna się nagle, często w nocy, i charakteryzuje się intensywnym bólem, obrzękiem, zaczerwienieniem i ociepleniem zajętego stawu. Choć najczęściej dotyka podstawy dużego palca stopy, może również występować w innych stawach, takich jak kostki, kolana, nadgarstki i łokcie. Nieleczona dna moczanowa może prowadzić do przewlekłego zapalenia stawów, tworzenia guzków dnawy i uszkodzenia nerek.

Profilaktyka dny moczanowej

• Ograniczenie spożycia pokarmów bogatych w puryny (np. czerwone mięso, owoce morza, podroby).

• Ograniczenie spożycia alkoholu, szczególnie piwa i mocnych alkoholi.

• Zmniejszenie spożycia napojów słodzonych fruktozą.

• Utrzymywanie prawidłowej masy ciała.

• Regularna aktywność fizyczna.

• Picie dużej ilości wody.

• Ograniczenie spożycia soli.

• Zwiększenie spożycia produktów mlecznych o niskiej zawartości tłuszczu.

• Regularne kontrole poziomu kwasu moczowego we krwi.

• Unikanie głodówek i diet drastycznie ograniczających kalorie.

• Leczenie chorób współistniejących, takich jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca czy hiperlipidemia.

Leczenie dny moczanowej

Leczenie dny moczanowej ma na celu złagodzenie objawów ostrego ataku, zapobieganie kolejnym atakom oraz obniżenie poziomu kwasu moczowego we krwi. W ostrym ataku stosuje się leki przeciwzapalne (NLPZ), kolchicynę lub kortykosteroidy w celu złagodzenia bólu i stanu zapalnego. Pacjentom zaleca się odpoczynek i uniesienie zajętego stawu oraz stosowanie zimnych okładów.

Długoterminowe leczenie skupia się na obniżeniu poziomu kwasu moczowego we krwi. Stosuje się leki hamujące produkcję kwasu moczowego (np. allopurinol, febuksostat) lub zwiększające jego wydalanie przez nerki (np. probenecyd). Terapia jest zazwyczaj długotrwała i wymaga regularnego monitorowania poziomu kwasu moczowego.

Ważnym elementem leczenia jest modyfikacja stylu życia, w tym zmiana diety, redukcja masy ciała i ograniczenie spożycia alkoholu. Pacjenci są edukowani w zakresie czynników wyzwalających ataki i metod ich unikania.

W przypadku przewlekłej dny z guzkami dnawymi może być konieczne chirurgiczne usunięcie guzków. Leczenie dny moczanowej wymaga indywidualnego podejścia i często długoterminowej opieki reumatologicznej.